Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ile Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Osman Aytekin başkanlında 15 akademisyen ve 12 işçi ile yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları 10 yıldır aralıksız devam ediyor. Çalışmaların sürdüğü Şavşat Kalesi’nde bin yıllık şarap üretim ünitesine rastlandı.
Kazı çalışmaları hakkında bilgi veren Doç. Dr. Osman Aytekin, buldukları şarap yapım ünitesiyle Orta Çağ'da üzümden şarap üretiminin nasıl yapıldığı konusunda önemli arkeolojik verilere ulaştıklarını dile getirdi.
Kazı çalışmalarının 10 yıldır devam ettiğini ve bu yıl sona ereceğini kaydeden Aytekin, Şavşat Kalesi'nin bölgedeki en önemli tarihi yapılardan birisi olduğunu ve turizme kazandırılmasının önemli olduğunu ifade ederek, "Kazı alanında çok sayıda şarap küpü çıkıyordu.
Bu seneki kazılarda da çok sayıda şarap küpü bulduk. Orta Çağ’da bölgede şarap üretimin yoğun olduğunu biliyorduk ama üretiminin nasıl yapıldığı konusunda bilgimiz yoktu.
Bulduğumuz üretim tesisi ile burada tüketilen şarabın üretiminde kalede yapıldığını kesinleştirmiş olduk. Özel yapılmış taş teknede üretilen şarabın akabinde hemen çevresindeki bulduğumuz büyük küplere alındığını ve burada mayalanma evresini tamamladığını tespit ettik" dedi.
Dünyanın en eski şarap üretim merkezinin Gürcistan’da olduğunu kaydeden Aytekin "Bulduğumuz küpler ve şarap üretim ünitesiyle arkeolojik verilere dayanarak bilimsel olarak ilk kez bu bölgede de 10'uncu yüzyılda şarap üretiminin yapıldığını söyleyebiliyoruz.
Daha önceki senelerdeki kazılarda şarap mahzeni bulmuştuk. Bu seneki çalışmalarımızda da üretim ünitesi ve 2 metre derinlikte çok sayıda şarap küpü bulduk. Bu da burada yerli üretimin yapıldığını doğruluyor" ifadelerini kaydetti.
Artvin’deki kalelerin tabanlarında şarap küpleri bulmanın mümkün olduğunu ancak üretim mekanizmasına ilk kez Şavşat Kalesi'nde rastladıklarını kaydeden Aytekin, bulunan küplerin çoğunun kırık olmasının da 16'ncı yüzyılda Osmanlıyla Müslümanlaşan coğrafyada şarap üretiminin azalmasına işaret ettiğini ifade etti.
Bugüne kadar kazıda ortaya çok sayıda sikke, seramik, gülle gibi tarihi eserleri müzelere kazandırdıklarını kaydeden Aytekin, bu eserlerin yanı sıra bölgedeki yaşamla ilgili önemli verilere ulaştıklarını da sözlerine ekledi. Aytekin, arkeolojik kazı çalışmalarına rağmen kalenin çok sayıda yerli ve yabancı turistin ilgi odağı olduğunu dile getirdi.İHA
