İHD şubesinde basın açıklaması yapan Başkan Akbulut, Kamuoyunda “İç Güvenlik Paketi” olarak bilinen Yasa tasarısının, içişleri komisyonunda kabul edilerek TBMM ‘de görüşülmekte olduğunu söyledi.
Bu Yasa tasarısının AKP hükümetinin demokratik denetimi ve şeffaflığı ortadan kaldırmak amacıyla yasa yapma biçimi haline getirdiği tipik bir “Torba Yasa” örneği olduğu ve tasarı ile ilgili getirilecek düzenlemelerin kamuoyu önünde tartışılmadan TBMM’e gönderildiğini ifade eden Akbulut, Tasarı Anayasada hükme bağlanan Kişi Güvenliği ve Özgürlüğünü yok etmektedir dedi.“
SUÇLAR MÜLKİ AMİRLERCE BELİRLNECEK”
Akbulut,”Tasarının, Ceza Muhakemesi Kanununda (CMK) öngördüğü değişiklikle yeni bir katalog suç kategorisi oluşturarak, bu suçlarda mülki amirlerce belirlenecek kolluk amirlerine, 24 saate kadar, şiddet olaylarının yaygınlaşarak kamu düzeninin ciddi şekilde bozulmasına yol açabileceği görülmektedir.
Tasarının toplumsal olaylar sırasında ve toplu olarak işlenen suçlarda ise 48 saate kadar önleyici gözaltı yetkisi verdiği bilinmektedir. Bu uygulama ile kişi güvenliğinin ve işkence yasağının ne denli tehdit altında olacağını söylemeye bile gerek yoktur. Gözaltına alınan kişilerin işkenceyi önlemeye yönelik usul güvencelerinden yaralanabilmeleri için gözaltı uygulamalarının yargı denetimi altında gerçekleşmesi gerekir.
“KAYIT DIŞI GÖZALTI UYGULAMALARI BAŞLAYACAK”
Oysa, pek çok yargı kararından da biliyoruz ki uygulamada kolluk güçleri bu güvenceleri yerine getirmekten çoğunlukla kaçınmaktadırlar. Kolluk güçlerinin bu kaçınma davranışını Gezi Direnişi ve Kobanê Dayanışma Eylemleri sırasında en uç örneklerini gördüğümüz biçimde kayıt dışı gözaltı uygulamalarına kadar vardırabilmektedir.
Sonuç olarak kolluk güçlerine verilen yargı denetimi olmaksızın gözaltına alma yetkisinin bu şekilde genişletilmesi mutlak karakterdeki işkence yasağının çiğnenmesine yol açacaktır. Tasarı ile yargı bertaraf edilerek yürütme yargının yerine geçmektedir.
“SAVCI VE YARGIÇ DENETİMİ TAMAMEN ORTADAN KALDIRILMAKTADIR”
Tasarıyla, İl İdaresi Kanununda yapılan değişiklikle doğrudan doğruya siyasi otoriteye bağlı valinin “lüzum görmesi halinde” kolluk amir ve memurlarına “suçun aydınlatılması ve suç faillerinin bulunması için” gereken acele tedbirlerin alınması hususunda doğrudan emirler verebilecektir.
Böylelikle yakalama, arama, el koyma gibi acele tedbirlerle ilgili Savcı ve Yargıç varlığı/denetimi tamamen ortadan kaldırılmaktadır. Başka bir deyişle yargı gücü, vali ve kaymakamlar üzerinden hükümete/yürütmeye bağlanmış olacaktır. Bu kuvvetler ayrılığı ilkesinin tümüyle ayaklar altına alınmasıdır.
“ÜÇ AYDAN 1 YILA KADAR CEZALANDIRILACAĞI DA ÖNGÖRÜLMEKTEDİR”
Bunun gibi “kamu düzenini ve güvenliğini veya kişilerin can ve mal emniyetini sağlamak ya da toplumsal olayları önlemek amacıyla vali tarafından alınan ve usulüne göre tebliğ veya ilan olunan karar ve tedbirlere aykırı davrananların” üç aydan 1 yıla kadar cezalandırılacağı da öngörülmektedir.
Tasarıyla, “önleyici kolluk” olarak ifade edilen ve “polisin tecrübesine dayalı makul sebebi” yeterli gören durdurma ve kişilerin üstlerinin, eşya ile araçlarının aranması konusunda kolluk amirinin sözlü emri tek başına yeterli hale gelmektedir. Üstelik, arama yetkisini kullanacak “kolluk amirlerinin, İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenecek esaslar dâhilinde mülki amirler tarafından” görevlendirilmesi öngörülmektedir.
Kolluk amirinin kararının görevli hâkime sunulması için ise 24 saat süre verilmesi, kayıt dışı alıkoymaya açıkça imkân sağlamaktadır. Cumhuriyet Savcısını ve Yargıç iradesini sistemin dışına çıkaran bu düzenlemeyle yargının yetki ve fonksiyonları gasp edilmekte ve adli soruşturmaya yön veren çok önemli bir ‘koruma tedbiri’ yürütme organının etkisine açık hale getirilmektedir.
Üst, eşya ve araç arama tedbirinin uygulanabilmesi için mevcut CMK md. 119’a göre hâkim kararı esastır. Tasarı ile Cumhuriyet Savcıları, adli soruşturmanın yürütücüsü, Yargıçlar denetleyicisi olmaktan çıkacaktır. Tasarı ile kayıt dışı gözaltılar çoğalacaktır.
“KAYIT DIŞI ALIKOYMAYI FİİLİ HALE GELECEKTİR”
Tasarı ile mevcut Polis Vazife Salahiyet Kanunu’nda (PVSK) yer alan polisin yakalama yetkisi dışında, polisi eylemin ve durumun niteliğine göre kişileri “koruma altına almak” ya da uzaklaştırmak” şeklinde iki yetki ile daha donatıldığı ve bu belirsiz yetkilerin de uygulamada işkenceye karşı alıkonulma anından itibaren yerine getirilmesi gereken usul güvencelerinden feragat anlamına geleceği ve dolayısıyla da kayıt dışı alıkoymayı fiili hale gelecektir.
Tasarı, polisin var olan silah kullanma yetkisini daha da genişletecektir Polisin silah kullanabilmesi için kendisine ve başkasına yönelik bir saldırı halinde, meşru savunma durumunun şart olduğu görülmektedir.
Tasarıya göre ise kendisine veya başkasına yönelik saldırı dışında; işyerleri, konutlar, kamu binaları, ibadethaneler, okullar, yurtlar ve araçlara yapılacak saldırılara karşı da polis silahını kullanabilecek şekilde yetkilendirilmekte, meşru savunma kavramına ise herhangi bir atıf yapılmamakta, sadece “ölçülülük” ilkesi vurgulanmaktadır.
Bunun gibi saldırıya teşebbüs ihtimalini de silah kullanmak için yasal zemine kavuşturmaktadır. Kayda değer bir başka husus da, polisin silah kullanabilmesi için saldırıda bulunanın elinde ateşli silah olmasının şart koşulmamasıdır.
“BİRÇOK BELİRLEYİCİ ALET SUÇ SAYILACAK”
Havai fişek, molotofkokteyli ve benzeri patlayıcı maddeler, delici, kesici aletler, taş, sopa, demir ve lastik çubuklar, demir bilye ve sapan gibi bereleyici aletler de bu kapsamda sayılmaktadır. Tasarının bu hali ile kabul görmesi durumunda polisin orantısız/ölçüsüz/keyfi bir şekilde silah kullanması ve yargısız infaz uygulamaları artacak dolayısıyla da yaşam hakkı ihlalleri daha vahim boyutlara varacaktır.
Buradan herkese bu yasa tasarısının yasallaşmaması için sivil toplum örgütlerinin ve duyarlı halkımızı destek vermeye çağrıda bulunuyoruz”şeklinde konuştu. Hakkarihabertv.com
