Ticaret ve Sanayi Odası (HATSO) konferans salonunda yapılan istişare toplantısına Belediye Başkan Vekili Cüneyt Epcim, Vali Yardımcıları Bekir Abacı, M. Nurullah Karaman,
HATSO Başkanı Servet Taş, İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Osman Kızılban, DAKA Genel Sekreteri Halil İbrahim Güray, tüccar, esnaf, iş adamları ve kurum amirleri katıldı.
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından konuşan HATSO Başkanı Servet Taş Hakkari’de ilk defa tüccar ve esnaflarla istişare toplantısı yapıldığını söyledi.
Taş,”Yaptıkları hizmetlerle Hakkari’nin cehresini değiştiren sayın valimiz Cüneyit Orhan Toprak ile Başkan Vekili Cüneyt Epcim’e ticaret ve sanayi odası adına teşekkür ediyorum.
Hakkari’deki sınır ticaretinin canlanması ülkemiz ekonomisine büyük katkı sağlayacaktır. Hakkari’nin tek giriş ve çıkış noktası vardır. Durankaya ve Geçitli güzergahında bir alternatif yolun yapılmasını talep ediyoruz” dedi.
Daha sonra toplantıda konuşan Vali Cüneyit Orhan Toprak, 2018 Yılı Tüccar ve İşadamları Ekonomik İstişare Toplantısı’na katılan herkese teşekkür etti. Hedeflerinin bu toplantıları senede iki defa gerçekleştirmek olduğunu ifade eden Vali Toprak şunları kaydetti:
"Ekonomimiz halkımızın hepimizin en önemli konularından birisidir. İşadamları içinde belki de birinci konudur ekonominin, işlerin düzgün gitmesi dükkânın iyi çalışması çok önemlidir.
Devletimiz de bunu bildiği için bunula ilgili senede en az iki kere toplantı yapmamız isteniyor. Yerine bunu 6 veya 8’de yapabiliriz. Gündeme göre ortama göre bunu artırabiliriz. Biliyorsunuz Devletimiz yeni bir yapılanmaya gidiyor. 15-20 gündür çok hızlı bir düzenleneme trafiği var.
Artık Bakanlar Kurulu kararı yok biliyorsunuz. Cumhurbaşkanı kararnameleriyle bu işler hal oluyor. Meclisimiz bir taraftan yeni kanunlar çıkarıyor. Birde biliyorsunuz yeni yönetim sistemimizde ofisler dediğimiz yeni birimler oluşturuldu.
Direk Sayın Cumhurbaşkanına bağlı olarak çalışan olan. Ülkemizin hızlı bir şekilde ekonomisinden tutun dış ilişkilerinden tutun, milli savunma hizmetlerinden tutun, eğitiminden tutun aklınıza gelebilecek enerji politikaları dâhil olmak üzere bunlara çok ani büyük sıçramalar yaptırabilecek bazı ofisler kuruldu. Biliyorsunuz bunlardan bir tanesi de finans ofisi.
Ekonomik ofisler var bu manada. Tabi buralar şu anda kuruluş aşamasında. Buralarda çok hızlı kararlar alınarak hayata geçirilmesi ve Hakkâri’de esnafın, tüccarın da işlerini direk etkilemesini biz de büyük bir ümitle beklemekteyiz. Buna da inanıyoruz.
Taşrada biz yine kendi çabamızla çok hızlı bir şekilde çözebiliyoruz. Fakat Ankara bürokrasisinin çok hızlı aşılabilmesi için çok hızlı sonuca gidilebilmesi için bu tip büyük tecrübeler sonucunda düzenlemelere gidildi devletimiz tarafından. İnşallah bunun yansımalarının da kısa zamanda buraları etkileyeceği düşüncesinde ve temennisindeyiz.
Tabi bizim Hakkâri’de kendine has potansiyel diyebileceğimiz bütün esnafımızın, işadamımızın insanımızın istifade ederek bu alanlarda çalışarak kazanç sağlayabileceği ve dolayısıyla da İlimizin ekonomisinin ileri gidebileceği 3-4 tane alan var. Tabi başkanımız da biraz önce belirtti.
Sınır ticareti bence bunların başında geliyor. Biliyorsunuz Üzümlü Sınır Kapısı geçen sene açıldı ve neredeyse Esendere Sınır Kapısını yolcu giriş-çıkışı olarak geçecek rakamlara ulaştı. Çok büyük bir talep var. Aynı şekilde Umurlu Sınır Kapısını da açmak için çalışmalarımız devam ediyor.
Fakat karşı taraftaki otoritenin tam olarak ortaya konulmamasından dolayı ufak tefek sıkıntılar var. O çözüldüğü zaman bizden yana hiçbir sıkıntı yok. Gümrük Bakanlığımız olsun devletimizin en üst kademleri olsun buranın açılmasıyla ilgili iradeyi koymuş durumdalar. Sınır kapılarımız ciddi manada bir gelir getirici bir imkân olacak inşallah. "
Hayvancılığın Hakkâri için önemli bir alan olduğuna dikkat çeken Valimiz Sayın TOPRAK, "Sayın Cumhurbaşkanımızın buraya yapmış olduğu ziyarette verdiği müjde üzerine askeri ve kara özel güvenlik yasağı olmayan bütün kısımları bunlarda çok azdır sayısal olarak baktığımızda.
160 civarında yaylamızı açmış bulunuyoruz. 120-130 civarında askeri yasak bölge kaldı onlar haricinde bütün yaylaları açtık. Hepiniz biliyorsunuz ama ben bunu buradan tekrar ifade etmek istiyorum. Hakkârili çiftçilerimize köylülerimize açtık bu yaylaları.
Göçerlere böyle bir izin vermedik. Siirt bölgesinden gelenleri de ikazlarla veya yaptırımlarla buradan çıkarmaya çalışıyoruz. Bu izin halkımızın. Bunun yanında Yüksekova başta olmak üzere 175 tane manda dağıtımı yaptık. Çünkü biliyorsunuz Yüksekova bu işi aranıp da bulunamayacağı bir yeri. Hem sulak olması, düzgün olması işte rakımı.
Bu mandacılık eskiden burada binlerle ifade edilirken şimdi düşmüş 30-40 tane mandaya. Biz şu anda 175 tane dağıtımını yaptık. Her aileye 4+1 şeklinde. Bunun sonucunda da yeni yavruların doğduğunu memnuniyetle öğrendik. Vatandaşlarımız da çok heyecanlı bir şekilde bu işe sarılmış ve sahiplenmiş durumdalar. İnşallah bu rakamları yine binli on binli sayılara ulaştıracağız hedefimiz bu.
Aynı zamanda da 1.500 civarında da koyun keçi dağıtımı yaptık bütün ilçelerimizde olmak üzere. Bunlar bir yerde ticareti veya hayvancılığı ateşleme çalışmaları. Bu işler 1.000 ile 1.500 ile tabi ki olmaz ama bir ateşlemedir. Sayılar katlanarak çoğalacaktır.
Yine binlerce arı kovanı dağıttık. İl Özel İdare imkânlarıyla bunları yaptık. Merkezden alınan bir şey değil İlimizin kendi imkânlarıyla yaptık. Yine meyve fideleri dağıtımı, aşılamalar yoğun bir şekilde çiftçiliği ve hayvancılığı ve tarımı geliştirmeye çaba harcamaya devam ediyoruz. Ana konulardan bir tanesi de bildiğiniz gibi madencilik. Bununla ilgili de izabe tesisi. İşadamı İsmet Ölmez Bey bir yatırım yapma amacıyla yola çıktı.
Ben bunu Başkanımıza, o zaman ki Sayın Enerji Bakanımıza çok ayrıntılı olarak izah ettim. Kendilerine arz ettik. Bazı elektrik konusundaki yardımlar gerekiyordu. Çünkü elektrikte biraz daha indirim gerekiyordu. Fakat İsmet Bey ile son görüşmemizde gerekirse bu şartlarda da ben bunu kuracağım şeklinde irade ortaya koydu.
Çünkü 200-300 dolara satmış olduğumuz çinkoyu, kurşunu bu izabe tesisinde İran’da veya komşu ülkelerde ufak işlemeye tabi tutup 3.000-4.000 dolara bize satıyorlar. Burada çalışan 400-500 adamda işin cabası. Ülke ekonomimize bir zararını düşünün 300 dolara satıp 3.000 dolara almanın birde burada çalışacak 400-500 kişiyi düşünün. Sadece bir tek tesisten bahsediyorum ben.
İsmet Ölmez’in yapmayı düşündüğü bir tesisten bahsediyorum. Bunun yanında bu rakamların arttığını düşünün hem buradaki istihdam konusu hem ekonomi hem devletimizin vergi konusu hem de bu çinkoya kurşuna dışarıya ödediğimiz 1 milyar dolardan fazla para ödüyoruz sende bunlara. İlimize getirecek katkıyı düşündüğümüzde konunun önemi net bir şekilde ortaya çıkıyor. Yine bir önemli konu.
Allah’ın Hakkâri’ye vermiş olduğu bir artıdır bu bence. Coğrafyasından dolayı tarihi özelliklerinden kültürel geçmişinden dolayı biliyorsunuz turizme çok elverişli bir bölgede yaşıyoruz. İşte bu dini turizm dediğimiz Seyit Taha Hazretleri’nin bulunduğu yerden tutunda Çukurca’daki Emir Şaban Camisine kadar yine bu Çimenli Köyüydü galiba oradaki tarihi cami, meydan medreseleri, Zeynel Bey Medresesi gibi çok büyük eserler de var. Bir taraftan da coğrafi güzellikleri var.
Bunların tam olarak hayata geçirilmesi ve değerlendirilmesi gerekiyor. Dün akşam itibariyle ihale davetiyelerimizi gönderdik. Cuma günü inşallah ihalemizi yapıyoruz ve Merga Bütan Yaylasında 4 kişi oturmalı olmak üzere çok da yüksek noktalara kayakçılarımızı, kayak severleri, sporcularımızı taşıyacağız. Bunun yanında biliyorsunuz dağcılık faaliyetleri son hızıyla devam ediyor.
Bazı yerlere güvenlik sebebiyle izin veremiyoruz. Fakat bununla beraber 15-20 gün önce İkiyakalar da biliyorsunuz Göllerbaşı dediğimiz Yüksekova’nın 3.00 metre üzerinde kamplar yapıldı. Yurtdışından bile dağcılar kampçılar geldi.
Yine 2-3 gün önce Sümbül Dağı zirvesine tırmanışlar yapıldı. Yani imkân olsa bu asayiş konuları olmazsa buralara dünyanın her yerinden binlerce kişi akın eder. Biliyorsunuz Avusturya ekonomisinin en büyük geliri kış turizmidir. Çünkü anormal bir para akışı vardır. Hafta sonarı bütün Almanya oraya akmaktadır. Ama bizde olup da onlarda olmayan sıkıntılar yaşıyorlar.
Alp Dağlarında son yıllarda doğru düzgün kar yağmıyor. Son 20 senedir kar yağmıyor. Ama bizim burası iklim özelliğinden, coğrafi konumlanmasından dolayı metrelerle kar yağışı alıyor. Onun için bununla ilgili birbirine bağlı inşallah gelişmeler devam edecek.
Biz bu Merga Bütan Yaylasındaki kayak merkezini bitirdiğimizde birde otel olursa yanında hemen hemen misyonunu tamamlar gibi gözüküyor. Ama Yüksekova’da Büyükçiftlik’ten Kamışlı yol ayrımına kadar ben en az 20-25 tane 5 yıldızlı otel inşallah ben bekliyorum önümüzdeki 15-20 sen içerisinde. Bu alanlarda inşallah çalışmalarımızı devam ettireceğiz.
Üniversitemiz Başkanımızın dediği gibi gerçekten hareketlendi. O eski birinci etap dediğimiz yerleşkesinde caminin alt kısmında çalışmalar son hızıyla devam ediyor, ihaleler yapıldı. Sanayinin arka kısmında bulunan ve en az 4-5 milyon lira harcanan eski tesislerini biliyorsunuz.
Gidip görmediyseniz ziyaret etmenizi tavsiye ederim. Çok nefis bir bina haline gelmiş. Rektörümüz artık kendisine yakışacak bir mekânda oturuyor. İdari kısımlar orada. Sosyal tesisler yine orada. 50-100 kişiyi misafir edebilecek kapasitede. Yine 300-400 kişiye yemek verecek şekilde bir bina kazandırılmış oldu İlimize.
Bundan sonra da inşallah yeni bölümler doktora, yüksek lisans bölümleri açmak suretiyle buraya öğrenci gelişini artırma niyetimiz var. Rektörümüz gerçekten emin adımlarla büyütme yönünde çaba sarf ediyor. Bu yerel yerlerden satın almaya gelince bizim her zaman söylediğimiz şeyi tekrar ediyorum.
Yani yüzde 10-15 hatta 20’ye kadar belki fiyatı fazla olduğu zaman biz yereli tercih ediyoruz. Ama 100 liralık malı da 200 liraya buradan alamayız arkadaşlar kusura bakmasın. Çünkü buranın uzaklığı var, yol masrafları var, ham maddenin getirilmesi var.
Bir Ankara’daki İstanbul’daki esnafla aynı durumda değil bunu tabi ki kabul ediyorum. Onun için de o payı koyuyorum. Ama 100 liralık mala 200 lira dediğiniz zaman biz alamayız. Devletin, mevzuatın, kanunların bize vermiş olduğu mecburiyetler var.
Bazı sistemlere giriyoruz, girdiğimiz zamanda Türkiye’nin her tarafından katılım olabiliyor. Biz yine de mevzuatı da her türlü zorlayarak yerinden Hakkâri’den alınması birinci arzumuzdur.
Esnafımızı desteklemekte hiçbir şüphe yok zaten. Ben bu duygularla hepinize bu kadar yoğun bir katılım gerçekleştirdiğiniz için ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Bu toplantının da öncelikle Hakkâri’mize ve ülkemize sizlerle hayırlı olmasını temenni ediyorum." şeklinde konuştu.
Daha sonra Vali Toprak, katılımcılardan kendisine yöneltilen talep, öneri ve şikâyetleri dinleyerek çözüm yollarını birlikte değerlendirdi.
