Bazı yurtseverlerimiz evlendiğimizde dilimize, örf ve adetlerimize sahip çıkalım diyorlar.! Fakat evlendiklerinde bu fikir ve düşüncelerini unutuyorlar. Bu yüzden düğünlerinde BATILI örf ve adetlerini yaşatıyorlar. Gelin beyaz gelinliğini giymiş kendi havasında, damat keyfi yerinde gelin hanımla dans ediyor, sonrada batılı adetlerinin, düğün pastasını kesip birbirlerinin ağzına veriyorlar.
Ya rabbi estağfurullah sen bizi hidayete erdir. Anne ve babalarımız,ninelerimiz,dedelerimiz,ecdadımız düğünlerinde birbirlerini görmemiştir,birbirleriyle dans etmemiştir. Annelerimiz beyaz gelinlik giymemiştir.
Yöresel elbiseler ve (xîzak) giyerlerdi, kocaları olacak damadı da görmezlerdi ve düğünler kadınlı erkekli olmazdı.(cergebez) şeriata göre kadınlar ayrı erkekler ayrı olurdu. Vallahi eski düğünler daha bereketliydi billahi daha bereketliydi ve daha doğaldı. Şuan ki yeni evlenenler cehalete düşmüşler. Niçin şuan ki halkımız örfünden adetlerinden ve kültüründen yüz çevirmiş ben bunu anlayamıyorum.! Ya rabbi sen insanlarımızı uyandır, yine doğu yola eriştir ki örf adetlerine dönsünler.
Maalesef ki gençlerimiz halaylarımızın hepsini yeni figürlerle değiştirmiş. Örneğin: Yöremizin en çok oynanan oyunu (şêxané)yi hızlı hızlı oynayıp yeni figürlerle, onlara ayak uyduramayan yaşlı anne, babalarımızı şaşırtıyorlar. Yeni evlenenler ise çocuklarının isimlerini Türkçe veya Arapça koyuyorlar. Örneğin: Saddam Hüseyin onca kürdü kimyasalla öldürdü, binlercesini infaz etti çocuklarına Saddam ismini veriyorlar, Kemal Atatürk ve Kenan Evren gibileri Cumhuriyetin ilanından bugüne Kürt halkını kıyımdan geçirdi ismini Kemal, Kenan, ismet veya diğer Türk isimlerini koyuyorlar.. Ne zaman kendi küllerimizden tekrar dirileceğiz!!
Tabi bazı isimlerde ahretidir (kadimdir) peygamber ve sahabelerin isimleridir onlara bir şey demiyorum.
Eyy güzel halkım neden çocuklarımıza ninelerimizin,dedelerimizin isimlerini kullanmıyoruz örneğin: xecîca, zîn, Binevş, Xuxé, Sosin, Hedu, Hilo, Beybun, Gevrê, Zeyê, Sittî, Kinê - Îsê, Kinyas, Findî, Cindî, Hüto, Bozo, simaîl…v.b
Allah subhane HU TEALA hazretleri kur-anı kerimde diyor ki : Bir kavim kendi durumunu değiştirmedikçe ben onların durumunu değiştirmem. RAD-11.süre
Sözde örf adete göre düğün yaptıklarını iddia edenler kadın erkek ayrı düğün yaparsınız ama nedense düğünün bitmesine yakın gelini öpmek için sıraya girerler. Arkadaşları, akrabaları, komşuları çoğunu da erkekler oluşturur o benim kardeşimdir diyen öper gelini kocası pişmiş kelle gibi sırıtır nasıl bir mide var sizde. Biz helalimizin yüzüne bakmaya kıyamazken siz elli tane erkeğe baktırıyorsunuz ve öptürüyorsunuz.
peygamberimiz s.a.v buyurduğu gibi kızını karısını kıskanmayan deyyustur…Fakat kıskanırken de dövmek olmaz yine efendimiz s.a.v "Hanımını dövenin, Kıyamette hasmı ben olurum. Hanımını döven, Allah ve Resulüne asi olur" [Hadis-i Şerif, İbn-i Mace]
Eski köye yeni adet getiren bazı aşiretlerimiz zenginlere özel ilgi gösteriyor ve Diyarbakır adeti olan (mendil) açık zarf adeti ile düğüne gelen dost ve akrabaları açık artırım misali yüksek miktarda para vererek fakir veya ekonomik yönden durumu müsait olmayan diğer akrabaları zan altında bırakıyor. Düğünlerimizde damat ve geline verilen altın ve paralar (xelat) gösteriş değil aksine onlara güzel bir yuva kurmaları için bir nevi destektir.
Ebu Hureyre (r.a) şöyle bildirmiştir: Zenginlerin davet edilip de fakirlerin çağrılmadığı düğün yemeği, ne kötü bir yemektir.! Her kim (özürsüz olarak) davete gitmezse, muhakkak Allah’a ve Resulüne isyan etmiş olur.. Sahih-i Müslim’deki hadis numarası:2585
Birde evlenirken gaz verenler oluyor.! İnsan bir kere evlenir, düğün dediğin bir kere oluyor, gelinlik bir kere alınıyor vs. diye gereksiz düğün masrafları yapma var.! Kız sevdiğiyle kuru ekmeği paylaşmaya razı, annesi işi yoksa olmaz, evi yoksa olmaz diyerek kızı vermiyor. kız aç sabahlamaya razı, teyzeleri yatağın markasına kadar karışıyor. aşk karın doyurmuyor diyen halalar şükretmenin karnı doyurduğunu bilmiyorlar.
Allah yeni evlenenlerin yardımcısıdır. zorlaştırmayın kolaylaştırın. anneler babalar çok fazla ALTIN,MAL,MÜLK istemeyin bırakın insanlar evlensin mutlu olsun. Eskiden böylemiydi gelin ata binerdi elinde bohça çeyizi koca evine giderdi.O zamanlar bir evde en az 10 kişi yaşardı, evlerde fazla oda yoktu hepsi bir salonda uyurdu, uyurken bir birlerini görmemek için tavandan aşağı perdeler kurardılar. Gelin damat odası yoktu yinede herkes mutlu huzurluydu.
Çünkü o zamanın insanlarında kanaat vardı, iman vardı, saygı vardı. Fakat şuan ki insanlar bir binada yaşıyor herkes kendi evinde yinede geçinemiyorlar birbirlerini ziyaret etmiyorlar. Ayrıca bekarlık ne sultanlık ne de başka bir şey, aksine çok güzel bir şey. Darısı önce benim sonrada kalanların başına İnşaAllah HU Rahman…
Bu konulara değinmişken neden folklorumuzda sola gittiğimizi de siz değerli okurlarıma anlatmak isterim !
Mîr Esat bey bu fermanı alınca Efendimiz s.a.v in bir hadisini hatırlar !!! İstanbul bir gün feth edilecek o komutan ne güzel komutandır onun askeri ne güzel askerdir.!.Hemen kabul eder ve Kürdistan’ın 4 parçasında bulunan ordusunu toplar istanbula hareket ederler. Mîr Esat ve Kürdistan ordusu Başkale’den geçerken (Gelyé Başkala hey loo lo vey loo) oyunu ile geçerler bu oyun o savaşı o kahramanlığı simgeler.!! İstanbul’a varan Kürdistan ordusu savaş için hazırdır.
Fatih sultan Mehmet han sarayında sakin ve kendine güvenilir şekilde oturur çok mutlu olduğunu gören veziri efendim bu rahatlığınız öz güveniniz nedendir der ? Fatih Sultan Mehmet han ise arkamda şu kalemin surları kadar sağlam cengaver Kürtler var İslam’a çok bağlıdırlar der. Savaş başlar Mîr Esat bey az zayiat verir, fakat Mîr Esat beyin sol kolu bir kılıç darbesi ile kopar.
Savaştan sonra Fatih Sultan Mehmet han zaferinde büyük cesaret gösteren Mîr Esat beyi ve ordusunu tebrik eder. Mîr Esat beyi çağırır ve alnından öperek sen benim bundan böyle manevi evladımsın der. Mîr Esat beye sandıklar dolusu altınlar ve hediyelerle Hakkari’ye uğurlar. Hakkari’ye gelen Esat bey kendisine altından bir kol yaptırır. Berçelan yayla şenlikleri başlamıştır halk onu bekler yaylaya çıkar halaylar çekilir Mîr Esat bey halay başına geçecekken sol kolunun olmadığını anlarlar eee Kürtler büyüklere saygılı olduğundan törelerine örf adetlerine göre koca Mîr Esad’ı halayın sonuna mı atılacaktı tabiî ki de hayır.
Kürt Şeyhleri ve Aşiret ağaları toplantı yaparlar ve bir karara varılır. Esat beye Mîrîm siz yine halay başı çekeceksiniz derler, Esat bey o nasıl olacak der onlarda efendim sizin sağınıza gelecekler bizde sola doğru gideceğiz diyince Esat bey kabul eder.!.Böylece 1453 ten bu güne sola doğru halay çekeriz. Mîr Esat bey vefata yakın oğullarına vasiyet olarak öldüğümde altından kolumu eritin onun parası ile adıma bir cami yapın der.
Şuan Hakkari Biçer mahallesinde (bajéri) mezarlık ve kale altında onun adına Milek Esat camii yaptırılır günümüzde de dimdik ayaktadır ve halkımız ibadetlerini yapmaktadır Allah s.w.t Ecirleri’ni versin. Evet adı Kürtçe olup (Milek) denmiştir yani Türkçe açıklaması (tek kollu Mîr Esat) camii denmiştir. Maalesef ki Diyanet (Hıyanet) işleri Melik Esat ismini kullanıp tarihimizi bize unutturmaya çalışmıştır.!
Ben Mîr Esat bey soyundan geliyorum soyumuz cenabı risaleti penah aleyhisselatu vesselem efenidizin amcası Hz. Abbas’dan gelir. Yine dedemiz Bağdat halifesi Harun el Reşit zamanında Bizansla savaşmak için bir oğlunu Mısıra diğer oğlunu Kürdistan’ın başkenti Hakkari’ye göndermiştir ve düzenli ordu kurduktan sonra Bizansla savaşıp yenmiş, Bizansı vergiye bağlamıştır. 800 yıldır Hakkari’deyiz, şeceremize göre 44 dedem Hakkari’de Emîrlik (Kral) yapmıştır bu halka hizmet etmiştir. Diyanetin hemen Melik Esat ismini düzeltmesini, Milek Mîr Esat camii olarak değiştirmesini talep ediyorum..Vesselam…
Ey Kahraman Kürt Halkım Kürt ve Kürdistan’ın Bağımsızlığı İçin !
Unutmayın ki örf-adetlerimiz ve gelenek-göreneklerimiz var oluşumuzdur.
Tarihimiz-Gelenek-göreneklerimiz örf-adetlerimiz varlığımızdır.
Dilimiz ve kültürümüz Rabbimizin bize bir hediyesi ve armağanıdır sahip çıkalım…
Sûfî Mümîn el Êbbasi el Kurdî el Hêkkârî
Biz Hakkari haber muhabirlerini de bu mutlu gününüzde çağırmayı unutmayın.Özel haberler ile sitemizin video bölümüne uygun fiyatlarla mutlu anınızı ölümsüzleştiriyoruz. 2013 yılında yapılacak düğünlerinizi kurlar Allah’tan bir yastıkta kocamalarını niyaz ediyoruz.
Hakkari haber irtibat telefonu:0553 485 3021
