Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2015 bütçesinin görüşüldüğü Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, HDP Hakkâri Milletvekili ve komisyon üyesi Adil Zozani, Bakanlığın bütçesine ilişkin yaptığı konuşmasında, Bakan Fikri Işık’tan Şırnak Üniversitesi’e; Sibernetik alanın kurucusu kabul edilen, fizikçi, robot ve matriks ustası Cizre’libilim insanı El Cizîrî isminin verilmesini talep etti.
Londra’da komisyon çalışması nedeniyle gittiği seyahat esnasında, bir müzede El Cizîrî’nin icatlarının sergilendiği bir müzeye rastladığını ifade eden Zozani, bizim coğrafyamızdan çıkan bu değerli insanın Londra’da icatları tanıtılırken, Türkiye’de Cizîrî’nin varlığından kimsenin haberdar olmadığından büyük hicap duyduğunubelirtti.
Adil Zozani; Şırnak Üniversitesi’nebu değerli bilim insanının isminin verilmesiyle bu ismi tanıtmak ve yaşatmanın mümkün olacağının altını çizdi! Bakan IŞIK’a, bu husustaki sorumluluğun sadece Milli Eğitim Bakanlığı’nda olmadığını, bilimden sorumlu Bakanlık olarak, El Cizîrî’nin tanıtılması ve yaşatılması sorumluluğunun kendilerinde de olduğunu vurgulayan Zozani, bu konuda kendisi tarafından verilmiş bir kanun teklifi olduğuna da dikkat çekti!
Bu sözlere karşılık Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri IŞIK; El Cizîrî’nin ne kadar önemli bir bilim insanı olduğunu vurgulayarak, günümüzde halen kullanılan su pompalarının El Cizîrî’nin ürünü olduğunu, bu nedenle bu değerli bilim insanının, isminin bilinmesi ve yaşatılması için sorumlulukları olduğunu vurguladı! Işık; bu minvalde, Adil Zozani’nin talebi olan Şırnak Üniversitesi’nin isminin “El Cizîrî Üniversitesi” olarak değiştirilmesi konusunda Bakanlık olarak ellerinden gelen ne varsa yapacaklarının sözünü verdi!
1136 yılında Cizre'de doğan El Cizîrî; Sibernetik alanın kurucusu kabul edilen, fizikçi, robot ve matriks ustasıdır. Dünya bilim tarihi açısından bugünkü sibernetik ve robot biliminde çalışmalar yapan ilk bilim insanı olan Cizîrî'nin yaptığı otomatik makineler günümüz mekanik ve sibernetik bilimlerinin temel taşlarını oluşturmaktadır.
İcatlarını; "Mekanik Hareketlerden Mühendislikte Faydalanmayı İçeren Kitap" adlı eserinde ortaya koyan Cizîrî, 50'den fazla cihazın kullanım esaslarını, yararlanma olanaklarını çizimlerle gösterdiği bu olağanüstü kitapta, "Tatbikata çevrilmeyen her teknik ilmin, doğru ile yanlış arasında kalacağını" söylemiştir.
Bu kitabın özgün kopyası günümüze kadar ulaşamadıysa da, bilinen 15 kopyasından 10'u Avrupa'nın farklı müzelerinde, 5 tanesi Topkapı ve Süleymaniye kütüphanelerinde yer almaktadır. (Kaynak: Vikipedi)
